Muzeum Nadwiślańskie zaprasza do Dworu z Gościeradowa przy ul. Podzamcze 20 na niezwykłą wystawę „Ikony Maryjne”. Wystawa jest czynna od 29 listopada 2020r. codziennie , oprócz wtorku i środy w godz. 9:00-16:00.
Termin Ikona wywodzi się od greckiego słowa eikon – obraz. Terminem tym określa się obraz sakralny powstały w kręgu kultury bizantyńskiej, wyobrażający postaci świętych, sceny z ich życia, sceny biblijne lub liturgiczno-symboliczne. W sensie teologicznym ikona jest nie tylko dziełem sztuki niosącym w sobie symbolikę wypracowaną przez pokolenia, ale przede wszystkim jest ściśle powiązana z modlitwą i liturgią. Ze względu na swoje symboliczne znaczenie ikony tworzone są według ściśle określonego kanonu. Są surowe, proste, statyczne. Twarze i sylwetki nie pokazują uczuć. Każda kreska i kolor są przyporządkowane tajemnicy, o której ikona opowiada. Ikony nie są prostym naśladownictwem ani też „portretem” świętej osoby. Są jej odmaterializowanym symbolem. Stąd stosowane w ikonach złote tło, schematyzm i odwrócona perspektywa. Tradycyjne ikony malowane są na podłożu drewnianym, stąd ich genezy część badaczy upatruje w późnoantycznym malarstwie portretowym (portrety z Fajum). Według tradycji chrześcijańskiej autorem pierwszych ikon był św. Łukasz Ewangelista, który miał namalować wizerunek Marii z małym Jezusem na deskach stołu Świętej Rodziny z Nazaretu lub – wg innej legendy – na deskach stołu z Wieczernika. Z Łukaszowym autorstwem wiąże się dziś wiele ikon uważanych za cudowne, chociaż ich powstanie datowane jest na okres późniejszy.
Na wystawie prezentujemy przeszło 70 ikon z wizerunkami Marii z Dzieciątkiem powstałych głównie w kręgu Cerkwi prawosławnej, ale także ikony unickie i starowierskie. Ikona i jej kult nie jest bowiem zawężona do kultu cerkiewnego. Jest uniwersalnym obrazem całego chrześcijaństwa, czego dowodem są liczne ikony otoczone czcią w Kościele katolickim, jak ikona Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, czy też ikona Jasnogórska.
Wystawa „Ikony Maryjne” powstała w związku z 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II, którego życie i posługa były nacechowane szczególnym nabożeństwem do Matki Bożej. Na wystawie największą grupę ikon stanowią wizerunki Matki Boskiej Kazańskiej, której oryginalna ikona znajdowała się w kaplicy papieskiej i którą Jan Paweł II chciał osobiście przekazać moskiewskiej Cerkwi prawosławnej.
