Wyobraźmy sobie teraz, że mieszkamy w drewnianej półziemiance, z dachem pokrytym strzechą. Na zewnątrz panują srogie mrozy, przez kilka miesięcy pada śnieg, dzień trwa raptem osiem godzin, a w jednej izbie przebywa nie tylko kilka osób ale i osiem kur i jedna koza. Ciepło i światło daje nam palenisko znajdujące się w rogu chaty. Większość naszego jedzenia stanowią zapasy zgromadzone przed zimą, które nieuchronnie się kurczą. Z pewnością wszyscy, w takiej sytuacji, nie mogą się doczekać pierwszych dni wiosny, kiedy dzień zaczyna być coraz dłuższy, a przyroda powraca do życia!
Wiosenne porządki i kukły Marzanny – śladami pogańskich zwyczajów
Żartobliwie można powiedzieć, że to naszym pogańskim przodkom zawdzięczamy tzw. wiosenne porządki. Po długiej zimie, spędzonej w jednej izbie w towarzystwie zwierząt hodowlanych, oczywistym była potrzeba dokładnego wysprzątania domostwa. Następnie taką chatę okadzano ziołami, co służyło zarówno celom higienicznym, jak i tym mistycznym. Nie zapominajmy, że to właśnie bogom poświęcano wiele aspektów życia codziennego. Jare Święto kojarzone jest z dwoma bóstwami: Marzanną – utożsamianą z zimą i Jarowitem – związanym z wiosną. Trzeba było pożegnać jedno, aby przywitać drugie. Stąd wziął się zwyczaj „uśmiercania” kukły, która miała symbolizować właśnie Marzannę, poprzez utopienie bądź spalenie. O zwyczaju tym pisał już Jan Długosz: „tradycja tego staroświeckiego zwyczaju aż dotąd u Polaków nie zaginęła”. Dziś moglibyśmy mu powiedzieć, że niespełna 600 lat później, dalej jest żywa.😉
Śmigus Dyngus i gałęzie miłości, czyli romantyczne tradycje Jarych Godów
Symbolika pisanki: tradycja, życie i wróżby wielkanocne
Uczta, ogniska i śpiewy: tradycje wiosennego świętowania Jarych Godów
