Marzec to czas, w którym przyroda budzi się do życia. W lasach, na łąkach, trawnikach i w naszych ogrodach zaczynają się pojawiać pierwsze zwiastuny nadchodzącej wiosny. Kwitną już przebiśniegi i krokusy. Pojawiły się niebiesko-fioletowe kwiaty przylaszczek, a wierzby pokryły się charakterystycznymi kotkami.
W lasach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, jako jedna z pierwszych roślin zakwita wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum L.). To niewielki krzew dorastający do 1,5 m wysokości. Na szarych gałązkach krzewu, zanim rozwiną się liście, pojawiają się różowe kwiaty o intensywnej woni podobnej do zapachu hiacynta. Liście są lancetowate, całobrzegie, o krótkim ogonku, długości 4-8 cm, spodem sinozielone, gęsto skupione na szczytach gałązek. Po roztarciu nieprzyjemnie pachną. W czerwcu-lipcu dojrzewają owoce, mające postać czerwonych, soczystych, owalnych pestkowców, wyrastających wokół gałązki poniżej liści.
Wawrzynek wilczełyko rośnie w świeżych i żyznych lasach liściastych, zwłaszcza grądach, w zaroślach, na wilgotnej glebie. Występuje w całym kraju w rozproszonych stanowiskach. Jest gatunkiem objętym ścisłą ochroną. Ze względu na swoje walory dekoracyjne bywa niszczony przez obłamywanie gałązek oraz przesadzanie do ogródków przydomowych.
Większość z nas jest nieświadoma, że wawrzynek wilczełyko jest rośliną silnie trującą. Kora, kwiaty i owoce zawierają toksyczne związki kumarynowe, saponiny, garbniki i substancję żywicową (mezereinę). Już sam kontakt z krzewem może powodować zaczerwienienie, obrzęki i pęcherze na skórze. U dziecka zjedzenie 1-3 owoców może być śmiertelne w skutkach. Pierwszymi objawami zatrucia są pieczenie i drętwienie ust, puchnięcie warg, krtani i twarzy, ślinotok. Następnie pojawiają się silne bóle brzucha i głowy, wymioty i krwawe biegunki. Występują objawy uszkodzenia nerek. Trujące właściwości wawrzynka, znane już od dawna, znalazły odzwierciedlenie w ludowej nazwie gatunku. Przymiotnikiem “wilczy” określano rośliny trujące.
Wawrzynek wilczełyko ze względu na niewielkie rozmiary i powolny wzrost polecany jest do małych ogrodów. Sadzonki są dostępne w szkółkach i sklepach ogrodniczych. Jednak należy pamiętać, że jest to roślina silnie trująca. W ogrodach, w których przebywają dzieci lepiej go nie sadzić (maluchom szkodzi każda jego część).
Monika Boryń
Więcej informacji na temat miejscowej flory znajdziecie w naszym terenowym przewodniku po Kazimierskim Parku Krajobrazowym, który dostępny jest w sklepiku oddziału Muzeum Przyrodnicze (ul. Puławska 54) oraz w sklepiku w Gmachu Głównym (Rynek 19).