Pardes Festival – Spotkań z Kulturą Żydowską w Kazimierzu Dolnym
Tegoroczna ósma edycja Pardes Festival – Spotkań z Kulturą Żydowską w Kazimierzu Dolnym i Janowcu odbywa się w szczególnych warunkach i w nieco późniejszym terminie: od 16 do 20 września.
Goście festiwalowi spotkają się z wybitnymi znawcami judaizmu, tradycji i kultury żydowskiej i wielokulturowego dziedzictwa Polski. Głównym partnerem festiwalu jest Muzeum Nadwiślańskie z oddziałami w Kazimierzu Dolnym i Janowcu. W trosce o zdrowie i bezpieczeństwo gości festiwalowych i mieszkańców obu miasteczek utrzymanie procedur sanitarnych organizatorzy i partnerzy festiwalu traktują priorytetowo. Organizator, Fundacja Spichlerz Kultury, zaprasza tego roku – przede wszystkim – na spotkania w plenerze, m.in.: spacery tematyczne w przestrzeni obu miasteczek odwołujące się do lokalnej historii, nowy cykl tematyczny „Pardes znaczy Ogród” i piknik w przestrzeni skansenu janowieckiego.
Bogaty w treści program Pardes Festival otworzy w środę, 16 września spacer tematyczny w przestrzeni Kazimierza Dolnego. Powędrujemy śladami dokonań planistycznych, architektonicznych i konserwatorskich Karola Sicińskiego. Przywołamy obrazy z przeszłości: przedwojenny Kazimierz nad Wisłą w powojennej wizji miasteczka wybitnego architekta, konserwatora architektury i malarza. Karol Siciński po objęciu stanowiska konserwatora Kazimierza Dolnego w 1947 r. pracował intensywnie nad planem zagospodarowania przestrzennego miasta. Planował nie tylko odbudowę i renowację zabytków architektury, ale zakładał projektowanie obiektów nowych i kierowanie procesem przestrzennego zagospodarowania zabytkowego zespołu urbanistyczno-krajobrazowego. W wizji Sicińskiego nie zabrakło obiektów od stuleci związanych z wielowiekową obecnością społeczności żydowskiej w Kazimierzu nad Wisłą.
Największym osiągnięciem Sicińskiego była rewaloryzacja i odbudowa Rynku kazimierskiego. Zachowując oryginalną zabytkową architekturę, sięgając do starej ikonografii i posiłkując się własną wyobraźnią, zreali¬zował niemal scenograficzną wizję małego polskiego miasteczka: przeplatają się na kazimierskim Rynku okazałe pomniki dawnej świetności ze skromnymi, domami wzbogaconymi ludową ciesiołką. Budynki posadowiono zgodnie z konfiguracją terenu i doskonale wkomponowano w krajobraz i klimat miasteczka. W scenerię Rynku wpisał Karol Siciński obiekt, który po dziś dzień zachwyca szlachetną sylwetą. To Dom Pracy Twórczej Architekta SARP. Przyjrzymy się temu obiektowi i poznamy jego historię w trakcie wieczornego spotkania na urokliwym patio w środę, 16 września, godz. 18.30.
Nowy cykl tematyczny „Pardes znaczy Ogród” zainauguruje w środę festiwalową (16 września) spotkanie z Piotrem Kowalikiem z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN: Co w judaizmie oznacza pardes? Zapraszamy do ogrodów wokół Willi „Pod wiewiórką” / Dom Marii i Jerzego Kuncewiczów, oddziału Muzeum Nadwiślańskiego. Cykl „Pardes znaczy Ogród” powróci w czwartek 17 września. Zapraszamy na spacer z dr. Andrzejem Pawłowskim. Powędrujemy szlakami ogrodów, sadów i wąwozów wokół Willi „Pod Wiewiórką”. Natura wokół urokliwego Domu Marii i Jerzego Kuncewiczów to sceneria pokazu filmowego zaplanowanego na czwartkowy wieczór 17 września. Dzięki współpracy z Czeskim Centrum Warszawa goście festiwalowi zobaczą film wybitnego czeskiego reżysera Zbynka Brynycha, „Transport z raju” (wstęp wolny).
Znakomite lokalizacje obiektów muzealnych stanowią nie tylko atrakcyjne tło dla spotkań festiwalowych blisko natury. Przywołują genius loci Kazimierza nad Wisłą i Janowca, bogactwo przyrody i niezwykłość krajobrazu wyrzeźbionego w skale lessowej.
Sobotę i niedzielę festiwalową, 19 i 20 września, spędzamy na janowieckim brzegu Wisły. Urzekający jest widok na Wisłę z Kazimierza Dolnego i z Janowca na kazimierski brzeg Wisły, ale jeszcze piękniejszy z „wody” na obie te miejscowości. Dlatego wycieczka statkiem lub promem po Wiśle, to niejako przyjemność „obowiązkowa”. Przeprawa przez Wisłę to zapowiedź wydarzeń organizowanych wspólnie z janowieckim oddziałem Muzeum Nadwiślańskiego. Całą sobotę festiwalową spędzimy w plenerze, w ruinach Zamku i w skansenie janowieckim. Zapraszamy na pełen atrakcji program: oprowadzanie po ruinach zamkowych i piknik w przepięknej przestrzeni skansenu janowieckiego. W programie pikniku „Pardes znaczy Ogród / Mleko, miód i wino”: spotkania z producentami produktów lokalnych rękodzieła i lokalnymi winiarzami, indywidualne zwiedzanie ekspozycji muzealnych we dworze z Moniak i spichlerzu z Podlodowa, pokaz etiud pantomimicznych Grupy Teatralnej „Scena Ruchu”, spacer tematyczny z dr. Andrzejem Pawłowskim „O historii uprawy winorośli na obszarze Małopolskiego Przełomu Wisły”.
Na finał pikniku zapraszamy na koncert Kapeli Niwińskich. Piosenki jidyszowe zaśpiewa charyzmatyczna Mariza Nawrocka. W programie koncertu muzyka na skrzypce, obój, basetlę i bęben, tańce i pieśni z tradycji żydowskiej, ukraińskiej, węgierskiej i polskiej zebrane najdalszych zakątków Podkarpacia, Ukrainy, Białorusi, Lubelszczyzny i środka Polski.
Stałym już punktem programu festiwalowego jest oprowadzanie kuratorskie po kolekcji judaików w Muzeum Sztuki Złotniczej, oddziale Muzeum Nadwiślańskiego. Judaizm wykształcił i pielęgnował przez wieki bogaty w obrządki ceremoniał religijny, dla wypełniania którego niezbędny był cały zestaw sprzętów kultowych i obrzędowych. Każdy z gości festiwalowych może się umówić (16-20 września) na indywidualne oprowadzanie z Anielą Ryndziewicz (wstęp wolny).
Województwo Lubelskie „Lubelskie Smakuj Życie!” jest partnerem ósmej edycji Pardes Festival.
Zachęcamy do śledzenia zapowiedzi programu Pardes Festival 2020 na facebooku:
https://www.facebook.com/PardesFestival/