UROCZYSTY WIECZÓR ROCZNICOWY W ZAMKU W JANOWCU
W piątek, 1 października, w Zamku w Janowcu odbyła się uroczystość wręczenia odznak honorowych Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Zarządu Województwa Lubelskiego dla Grupy Azoty – Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. i Medalu Pamiątkowego Województwa Lubelskiego za zasługi dla Lubelszczyzny dla Pana Jerzego Żurawskiego, wieloletniego dyrektora Muzeum Nadwiślańskiego.
Wydarzenie odbyło się w ramach obchodów 45-lecia nabycia zamku na rzecz Skarbu Państwa od ostatniego prywatnego właściciela Leona Kozłowskiego, które miało miejsce w lipcu 1975 r. Środki finansowe na wykupienie zabytku przekazały Zakłady Azotowe „Puławy”.
W związku z utrudnieniami organizacyjnymi związanymi z pandemią koronawirusa świętowanie 45. rocznicy, która przypadła na 2020 rok, zostało przeniesione na obecny sezon.
Wydarzenie otworzył dyrektor Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym dr Piotr Kondraciuk, który w przemówieniu wprowadzającym przybliżył zgromadzonym gościom dzieje i znaczenie zamku oraz okoliczności historycznej transakcji jego zakupu na rzecz Muzeum Nadwiślańskiego, która miała miejsce ponad cztery dekady temu.
Warto w tym miejscu przypomnieć sylwetkę ostatniego prywatnego włodarza zamku oraz informację o nabyciu zabytku. Leon Kozłowski wszedł w posiadanie zamku w 1931 r. Do wybuchu drugiej wojny światowej zdołał częściowo go wyremontować, tworząc w jego murach m.in. pierwsze ekspozycje o charakterze muzealnym. Dużymi nakładami pracy i środków finansowych zdołał odtworzyć na zboczu południowym zamkową winnicę, a na płaskowyżu, otaczającym ruiny rezydencji Firlejów, założył sady oraz zagospodarował przyzamkowy park. Okres powojenny i czasy PRL—u nie były sprzyjające dla inicjatywy L. Kozłowskiego. Pomimo podejmowanego wysiłku organizacyjnego nie udało się podźwignąć z ruin zamku i w 1975 r. zdecydował się na sprzedaż zabytku na rzecz Skarbu Państwa. Pieniądze w kwocie 1 mln. 300 tys. zł na zakup zamku wraz z otoczeniem (ok. 16 ha) przeznaczyło ówczesne Ministerstwo Przemysłu Chemicznego dla Zakładów Azotowych „Puławy”, które przekazały te środki na rzecz Województwa Lubelskiego. Wojewoda lubelski do wszelkich czynności związanych z nabyciem zamku upoważnił dyrektora Muzeum Kazimierza Dolnego Jerzego Żurawskiego. Akt notarialny zakupu zamku został podpisany 2 lipca 1975 roku. W dniu 11 lipca podczas uroczystości, która miała miejsce na dziedzińcu janowieckiego zamku, Leon Kozłowski przekazał Jerzemu Żurawskiemu symboliczny klucz do zamku. Od tego momentu rozpoczęły się wieloletnie prace konserwatorsko-remontowe zmierzające do udostępnienia zamku społeczeństwu, zwieńczone utworzeniem Muzeum Zamek w Janowcu, oddziału Muzeum Nadwiślańskiego.
Prace te niestety nie zostały w pełni ukończone. Od ponad dwóch dekad zespół zamkowo-parkowy oczekuje na finalizację procesu inwestycyjnego, tak aby mógł zostać wykorzystany jego ogromny potencjał.
Do szans na rozwój zamku w Janowcu i problematyki sfinansowania prac, m.in. z obecnej perspektywy finansowej funduszy europejskich, nawiązywał w swoim wystąpieniu Jarosław Stawiarski Marszałek Województwa Lubelskiego. Należy odnotować, że w przemówieniu padły deklaracje o zintensyfikowaniu starań przez Zarząd Województwa Lubelskiego o pozyskanie środków finansowych dla zamku.
W kulminacyjnej części wydarzenia odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej, Wiceprezesa Rady Ministrów prof. Piotra Glińskiego, wręczył prezesowi zarządu Tomaszowi Hryniewiczowi oraz wiceprezesowi zarządu Jackowi Janiszkowi, Kacper Sakowicz, szef Gabinetu Politycznego Ministra.
Podczas piątkowego wieczoru w imieniu Zarządu Województwa Lubelskiego, Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski odznaczył Zarząd „Azotów” odznaką honorową „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego”.
Medalem Pamiątkowym Województwa Lubelskiego odznaczony został Jerzy Żurawski, dyrektor Muzeum Nadwiślańskiego w latach 1972-2000, inicjator zakupu janowieckiego zamku z przeznaczeniem na cele muzealno-turystyczne oraz sprawujący przez lata nadzór inwestycyjny nad pracami badawczymi, konserwatorskimi i remontowo-budowlanymi w zespole zamkowo-parkowym w Janowcu.
Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. zostały uhonorowane ponadto podziękowaniami i wyrazami uznania za wieloletnie i niezawodne wspieranie kultury Ziemi Puławskiej i Janowieckiej przez Starostę Puławskiego Danutę Smagę oraz Wójta Gminy Janowiec Jana Gędka.
Rocznicowy wieczór uświetniły występ Zespołu Muzyki Dawnej Capella all’Antico z Zamościa oraz wyjątkowy pokaz iluminacji zamku, przygotowany przez firmę LBL Partner Handlowy Philips Lighting Poland S.A.
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wydarzenia.
Fotografie: Sławomir Kłak, Krzysztof Michalski, Filip Jaroszyński.
